Een donderend geraas klinkt om de hoek. Daar moet het nieuwe Integraal Kindcentrum (IKC) Groeneveldschool staan. De stamgasten van BerghCafé komen verschrikt buiten kijken. Het zal toch niet… “Niets aan de hand”, zegt café-eigenaar Bert van den Bergh. “Ze hebben de sloop al aangekondigd.” Het betreft de noodgebouwen waar de kinderen tijdelijk les hebben gehad, vertelt schooldirecteur Pieter Classen desgevraagd. “Hier komt de uitbreiding van het nieuwe schoolplein waar de kinderen kunnen spelen,” verzekert hij. Enthousiast gaat hij voor door de ingang van het nieuw aangebouwde deel van de school, kinderopvang en BSO. Binnen wordt hartstochtelijk door de kinderen ‘Lang zal hij leven’ gezongen, gevolgd door een oergegil waarop de jarige wordt getrakteerd. “De akoestiek is duidelijk verbeterd, maar hier helpt niets tegen”, lacht Alex Delissen, projectleider bij Wergo Afbouw, verantwoordelijk voor de afbouw van IKC Groeneveldschool.
Berg
De school bovenop de Leutherberg, Taal & Lent, had op een gegeven moment nog maar zo’n zestig leerlingen. “Veel te weinig voor een gezonde school, daar heb je minimaal tweehonderd leerlingen nodig. Te weinig leerlingen betekent ook te weinig inkomsten. Dat kon op termijn ten koste gaan van het onderwijs. Dat moment moet je voor zijn”, vertelt schooldirecteur Pieter.
Basisschool Groeneveld zit in een veertig jaar oud gebouw. Er stond sowieso een renovatie op de planning voor het gebouw. Met het samengaan met Taal & Lent zijn de renovatieplannen ingeruild voor verbouwings- en zelfs deels nieuwbouwplannen. De eerste hobbel die genomen moest worden, was het overtuigen van de ouders, aldus Pieter. “Het was best nog wel spannend, want het was jaren zo dat mensen die bovenop de Leutherberg woonden weinig te maken wilden hebben met mensen onderaan dezelfde berg. Maar het ging goed, we konden aan de slag met het nieuwe IKC Groeneveldschool.”
Uitgangspunten van een frisse school
Architectenbureau QMVH Architectuur uit Venlo kreeg de opdracht om een ontwerp te maken. “De basisopdracht luidde dat de nieuwe school moest voldoen aan de uitgangspunten van een zogenoemde frisse school”, legt architect Max Markusse uit. “Daarbij moest zoveel mogelijk van het bestaande gebouw behouden blijven. Aangezien het bestaande gebouw was opgebouwd met een draagconstructie die los van de indeling was, was het mogelijk om met behoud van het grootste deel van het bestaande gebouw een nieuwe indeling te realiseren. De dakvorm van het bestaande gebouw gaf de mogelijkheid om de installatie op het dak grotendeels uit het zicht te plaatsen. Het deel dat behouden kon blijven, moest wel beter worden geïsoleerd. Denk aan de vloer, het dak en de gevel. De kozijnen inclusief beglazing zijn vernieuwd om aan de voorwaarden voor een frisse school te kunnen voldoen.”
De opdracht aan het Venlose architectenbureau bestond ook uit het maken van een ontwerp voor een kinderopvang en een algemene ruimte die als sportzaal, aula en BSO zou moeten dienen. “De aanvullende ruimten voor de kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van o tot 4 jaar en de algemene ruimte hebben we aan de bestaande bouw gekoppeld door een deel te slopen en hiervoor nieuwbouw te realiseren. Het gevolg was dat hierdoor een deel van de buitenspeelplaats is weggevallen, maar dit wordt opgelost door ter plekke van de gesloopte noodgebouwen een nieuwe speelplaats te realiseren.”
Energiezuinig gebouw
De nieuwe indeling van het IKC was als volgt: de leslokalen van de school, de toiletruimten, algemene ruimten – zoals de leerkrachtenkamer – en een deel van de BSO zijn in het verbouwde deel van het bestaande gebouw opgenomen. “In het nieuwbouwgedeelte is het andere deel van de BSO opgenomen, net als de kinderopvang en de sportzaal. De nieuwbouw is net als de bestaande bouw opgebouwd met een vrije draagconstructie in combinatie met staal en hout. De gevels van de nieuwbouw zijn opgebouwd met HSB-wanden met een houten gevelafwerking. Deze is van voor-vergrijsd en verduurzaamd hout Fraké. De nieuwbouw is geheel voorzien van zonnepanelen. Hierdoor is het een energiezuinig gebouw dat aan de eisen van een frisse school voldoet, maar dat ook een extra energiebehoefte kan opvangen”, legt architect Max uit.
Plafonds lopen schuin
Kenmerkend aan het veertig jaar oude schoolgebouw is het lessenaarsdak. Hierdoor lopen de plafonds in de klaslokalen ook schuin. “Ja, in zo’n geval heb je dus niets aan de laser om het plafond uit te lijnen”, zegt projectleider Alex van Wergo Afbouw. “Dit hebben we op de ouderwetse manier moeten doen; door draden te spannen. Bovendien konden we niet met hoogwerkers werken, omdat dan de vloer te zwaar belast zou worden. We hebben daarom veel met rolsteigers moeten monteren, wat lastiger werken is. Je moet die namelijk telkens op- en afbouwen om naar een volgend leslokaal te gaan ”, legt hij uit.
De klaslokalen en de gangen hebben een frisse, lichte uitstraling. Alex: “Daarom is ook gekozen voor Rockfon Blanka plafondpanelen. Die hebben een optimale lichtreflectie en bovendien goede akoestische eigenschappen. We hebben het systeemplafond raster met T15-profielen gemonteerd. In de gangen, hebben we koven om de lichtkoepels gemaakt.”
Tegen een stootje kunnen
Een groepje BSO-kinderen komt voorbij gerend. Niet al te subtiel vliegt een kind uit de bocht en zet zich af tegen de wand om op de been te blijven. “De wanden moeten echt wel tegen een stootje kunnen”, zegt Alex direct. “Daarom hebben we bij de opbouw van de MS-wanden gekozen voor normaal gips aan de binnenzijde en aan de buitenkant een Duragyp-plaat, een slagvaste gipsvezelplaat. Die kan wel tegen een stootje.”
In het nieuw aangebouwde deel is ook een gymzaal gebouwd. Een opvallend detail vormen de houten spanten van het houten skelet die in het zicht zijn gebleven. Een mooi contrast met de helder witte plafondpanelen. “Hier hebben we Rockfon Boxer-panelen gemonteerd. Aan de zichtzijde hebben deze panelen een stootvast versterkt mineraal vlies voorzien van een akoestisch-open spuitstructuur. Deze kan dus ook wel tegen een stootje. Het is alleen jammer dat de panelen niet balvast afgehangen zijn en dat de platen niet zijn gefixeerd. Dit was niet gewenst, omdat de installaties erboven moeilijker bereikbaar waren. Je ziet echter direct de consequenties hiervan”, zegt de projectleider van Wergo Afbouw, terwijl hij naar los liggende plafondpanelen wijst.
Liefhebbers van pandaberen
Bij het naar buiten lopen, wijst Alex naar de houten wand bij de entree. “Hier zit ook wel een mooi verhaal achter”, begint hij. “Zowel de architect als de schooldirecteur zijn liefhebbers van pandaberen. En pandaberen eten bamboe. Daarom was de wens om voor deze wand massieve bamboelatten te gebruiken. Wij hadden een alternatief voorgesteld: 10 mm zwarte vilt panelen waarop gefineerde bamboe latten zijn verlijmd en geniet, zoals je die tegenwoordig met alle houtsoorten erop als interieurwanden kan kopen. De zijkanten van deze latten zijn echter niet gefineerd. De architect wilde vanuit esthetisch oogpunt dat ook de zijkanten van bamboe waren. Daarom zijn massieve latten toegepast.”
De laatste brokstukken van de noodgebouwen worden in grote containers afgevoerd. Het kijkspel is afgelopen en de stamgasten van BerghCafé gaan weer naar hun biertje aan de bar.
Bouwpartners
Opdrachtgever: Scholenkoepel Fortior, Venlo
Aannemer: Willems Bouwbedrijf, Venlo
Architect: QMVH Architectuur, Venlo
Fabrikant plafonds: Rockfon, Roermond
Fabrikant wanden: Gyproc Nederland, Vianen
Montage plafonds en wanden: Wergo Afbouw, Eindhoven
Foto’s Lucas van der Wee