Het Sint-Norbertuslyceum werd in 1919 opgericht door een initiatiefgroep van vooraanstaande Roosendalers. De huidige gebouwen stammen uit 1923 en hebben een gemeentelijke monumentale status. In de loop van de tijd is de school meerdere keren uitgebreid, het werd als het ware een lappendeken. De samenhang tussen de gebouwen ontbrak, leerlingen moesten vaak een lange weg afleggen van het ene naar het andere lokaal. Door de uitbreidingen was ook de kenmerkende structuur van het hoofdgebouw verwaterd. In 2017 was het Norbertus College gefuseerd met het Gertrudis Lyceum. Zeker na de samenvoeging van de twee scholen ontstond de behoefte aan een effectief en no-nonsense onderwijsgebouw, waarbij het leren centraal staat en dat aansluit op de onderwijsvisie. Een flexibel en multifunctioneel gebouw dat kan worden aangepast aan de behoeften van de tijdgeest.
Terugbrengen naar oorspronkelijke basis
BDG Architecten heeft in het ontwerp ervoor gekozen om alle uitbreidingen zonder monumentale waarde te slopen en de school terug te brengen naar de oorspronkelijke basis. Achter de basis van de historische school is een uitbreiding opgenomen in de plannen. Net als het oorspronkelijke gebouw is het nieuwe deel symmetrisch opgebouwd. Hierdoor versterken volgens het architectenbureau het nieuwe en het bestaande gebouw elkaar. “De symmetrie en de nieuwe assenstructuur zorgen eveneens voor rust en harmonie in de plattegronden, die we logisch hebben geordend op basis van de vijf domeinen van de school. Kleinschalig en ieder met een eigen herkenbare identiteit, waarbij op een vernieuwende en toekomstbestendige manier onderwijs kan worden gegeven”, vertelt project-architect Herma Kerssies van BDG Architecten over het ontwerp.
Vernieuwbouw van de school
De project-architect spreekt over een ‘vernieuwbouw’ als het gaat over het project. “De vernieuwbouw bood kansen om de heldere gebouwstructuur en de uitstraling van de monumentale school te herstellen. Het gemeentelijke monument is teruggebracht tot zijn authentieke T-vorm. De uitbreiding is achter het oorspronkelijke hoofdgebouw geplaatst en vouwt zich als een U om het monument. De oorspronkelijke aula is daarmee op het nieuwe binnenplein in een groot atrium geplaatst en is nu als theater en bibliotheek weer het kloppend hart van de school. Met het verwijderen van een in de jaren zeventig van de vorige eeuw geplaatste tussenvloer en systeemplafond hebben we de houten spanten weer in het zicht en de oorspronkelijke ruimtelijkheid teruggebracht.”
De gym- en feestzaal in de vleugel uit de jaren vijftig van de vorige eeuw is doorgesneden. “Hiermee hebben we ruimte gecreëerd voor de nieuwe hoofdentree aan het schoolplein. Als kunstlokaal en buitenpodium heeft dit bouwdeel opnieuw een culturele functie gekregen. Door de glazen pui is deze ruimte net als vroeger dé plek voor voorstellingen en exposities. Een zitkuil in het plein markeert de contouren van het verwijderde bouwdeel en draagt bij aan de multifunctionele inzetbaarheid voor pauzes, ontmoetingen en bijeenkomsten”, legt Kerssies uit.
De monumentale bouwdelen zijn grondig gerenoveerd, zodat ze klimatologisch en ruimtelijk voldoen aan alle eisen. “Het behouden en versterken van de monumentale kwaliteiten was hierbij het uitgangspunt”, aldus de project-architect. Zij vervolgt: “Met een kleurenonderzoek is de originele verfkleur van deuren en kozijnen achterhaald en aangebracht. Met name de aula bleek behoorlijk toegetakeld. De littekens zijn deels nog te zien als onderdeel van de geschiedenis van de school.”
Atriumwanden grootste uitdaging
De montage van de plafonds en de wanden is verzorgd door Element Breda Afbouw. Gevraagd naar de grootste uitdaging van dit project voor het Bredase afbouwbedrijf, noemt projectleider Iwan Petersen direct de atriumwanden. “Zowel qua hoogte als qua moeilijkheidsgraad. De wanden zijn twaalf meter hoog. Het monteren op een dergelijke hoogte is wat lastiger. De opbouw van de 125 mm dikke wanden was als volgt: een plaat normaal gips en een plaat Duragyp. Daar hebben we een voorzetwand voorgeplaatst, die uit een plaat normaal gips en een plaat Duragyp bestond. In de wanden zijn raamkozijnen gemaakt. Eromheen hebben we sparingen van 45 cm gemaakt waarin Rockfon Mono Acoustic-panelen konden worden gelijmd. Deze panelen zijn met een speciale render afgewerkt waardoor ze hun akoestische werking behouden.”
Het bekleden van de spanten
Om aan de akoestische eisen in het nieuwbouwdeel te kunnen voldoen, nam Element Afbouw Breda contact op met Rockfon. “Wij hebben geadviseerd om de spanten rondom te bekleden met Mono Acoustic-panelen”, vertelt Corné van Meer, Area Sales Manager bij de fabrikant uit Roermond. Het bekleden van de spanten was voor het afbouwbedrijf uit Breda geen abc’tje, aldus Petersen. “Het bekleden was best lastig. We moesten namelijk over de bestaande bouw heen werken.”
In het oude gebouw kwam Element Afbouw Breda ook voor een lastige klus te staan. Petersen legt uit: “In het oude deel was een tussenvloer weggehaald. Daar moesten we een geperforeerd plafond in een schuine kap monteren. De hoogte en de schuinte maakte de steigeropbouw wat ingewikkelder, maar uiteindelijk is dat ook prima gelukt.”
In totaal heeft het afbouwbedrijf uit Breda zo’n vijfhonderdvijftig meter koven gemaakt. “Er zit in dit project veel arbeid, veel maatwerk ook. Dat maakt het voor ons een interessant project, waarin we onze expertise hebben kunnen laten zien.”
Monteren plafonds standaardwerk
“Standaardwerk”, noemt Petersen het monteren van de plafonds in de klaslokalen. “In het monumentale gebouw hebben we eerst in de klaslokalen de oude plafondpanelen gedemonteerd. Vervolgens hebben we daar – net als in de klaslokalen in de nieuwbouw – Rockfon Pallas-panelen in de kleur standaardwit gemonteerd, maar ook circa vijfhonderd vierkante meter Color-all-in de kleur Fresh, een mooie blauwe tint. De gymzalen – een grote en een kleine – de dojo en de bergingen zijn als laatste tegen de oudbouw aangebouwd. Vanwege de stootbelasting hebben we hier Rockfon Boxer-panelen gemonteerd. De school heeft een muzieklokaal en twee muziekstudio’s. Het muzieklokaal is voorzien van een Ecophon systeem, een verlaagd plafond met zichtbaar ophangsysteem met demontabele panelen die een hoge geluidsabsorptie hebben. In de muziekstudio’s zijn de MS-wanden akoestisch ontkoppeld van het bouwkundige plafond. Daaronder is hetzelfde systeem van Ecophon gemonteerd.”
Vrijhangend plafondsysteem toegepast
In de gangen van de nieuwbouw is een vrijhangend plafondsysteem toegepast, vertelt Petersen. “Hier hebben we Rockfon Krios-panelen in de afmeting 600 x 2100 gemonteerd, zonder raster. De architect wilde per se geen kader om het plafond. Daarom hebben we Z-profielen gebruikt. De laatste plaat hebben we zonder profiel gemonteerd, het profiel is erop gelijmd. We hebben een heel lang proefstuk gemaakt om te checken of de lijm het hield.”
“Het was nog een behoorlijke uitdaging om de planning te halen”, blikt Petersen terug op het project. “We hebben in korte tijd heel veel meters moeten maken.”
Bouwpartners
Opdrachtgever: Ons Middelbaar Onderwijs, Tilburg
Architect: BDG Architecten, Zwolle
Aannemer: Bouwbedrijf Boot, Breda
Fabrikant wanden: Gyproc, Vianen
Fabrikant plafonds: Rockfon, Roermond; Ecophon, Etten-leur; Gyproc, Vianen
Montage wanden en plafonds: Element Breda Afbouw, Breda
Foto’s Lucas van der Wee