Foto’s Knauf
Zwembad De Veur in de Zoetermeerse wijk Rokkeveen opende in 1992 de deuren voor de zwemliefhebbers. Sinds die tijd was er niets meer veranderd. De houten lamellenplafonds boven de twee baden stammen uit de begintijd en volgens de gemeente Zoetermeer was het hoog tijd om het zwembad – en dus ook de houten lamellenplafonds – te renoveren. Huda Kalsbeek, architect en bouwkundig adviseur vastgoedontwikkeling bij de gemeente Zoetermeer, had iets met een frisse uitstraling én akoestische meerwaarde voor ogen.
Duurzaamheidsaspect
Als alternatief voor het houten lamellenplafond vroeg Kalsbeek advies aan Knauf. Projectadviseur, Mischa Straver raadde de architect aan om Heradesign-panelen op zowel de wand als op het plafond toe te passen. Vooral ook het duurzaamheidsaspect sprak de opdrachtgever aan. “Bij deze houtwolpanelen wordt namelijk geen cement als bindmiddel gebruikt, maar magnesiet. Door het gebruik van dit natuurlijk mineraal zijn de Heradesign-panelen goed recyclebaar. We hebben er zelfs het prestigieuze Cradle-2-Cradle Gold-certificaat voor ontvangen. Een andere positieve eigenschap van het product is, dat het ecologische bindmiddel vochtregulerend werkt. Bij een hoge luchtvochtigheid neemt magnesiet vocht op, om dat weer af te geven als de luchtvochtigheid is gedaald. Daarom zijn de panelen bij uitstek geschikt om in zwembaden toe te passen”, legt de projectadviseur uit.
Akoestisch rapport
Naast de frisse uitstraling bestond het wensenpakket van de gemeente Zoetermeer uit een akoestische meerwaarde. Daarom wilde architect Kalsbeek weten wat de Heradesign-panelen op akoestisch vlak konden bijdragen. Op verzoek van de gemeente stelde het akoestisch adviesbureau ZRI uit Den Haag een rapport op. “Onderzoeksvraag was: kan met de Heradesign-panelen worden voldaan aan de akoestische eisen voor Zwembad De Veur en zo ja, op welke manier moeten ze worden toegepast?”, legt Straver uit. “Het antwoord van ZRI was positief. Aan de hand van het rapport konden wij bepalen welk type Heradesign-paneel op welke plek toegepast moest worden om aan de akoestische eisen te voldoen. Voor de wanden luidde ons advies om Heradesign Superfine toe te passen, voor de plafonds Heradesign Superfine Alpha+, beide panelen in de afmetingen 1200 x 600 x 25 mm. Beide zijn optisch gelijk, ze hebben een elegante oppervlaktestructuur doordat de houtvezels hooguit 1 mm breed zijn. Het verschil zit hem in de akoestische prestaties. De Superfine Alpha+-uitvoering is in de fabriek aan de achterzijde al voorzien van een akoestisch vlies, dat voor een nog hogere geluidsabsorptie zorgt.”
Speels kleurenspel
De frisse, sprankelende uitstraling wordt vooral veroorzaakt door het speels gebruik van de gekleurde panelen. Het saai ogende houten lamellenplafond en dito wanden hebben plaats gemaakt voor een combinatie van 40 procent witte panelen, 30 procent lichtblauwe en 30 procent donkerblauwe. Op het oog is voor een willekeurig patroon gekozen, maar er ligt wel degelijk een uitgekiend legplan aan ten grondslag, verzekert architect Kalsbeek. Boven de baden is een spanplafond aangebracht, op advies van PLAZA Totaal Afbouw uit Sassenheim. “Om aan de akoestische eisen te voldoen, hebben we boven het spanplafond een inleg gecoat systeem van Rockfon aangebracht met een absorptie van 1.0. Het spanplafond trekt aan de constructie. Daarom hebben we aan de rechterkant stukken gemaakt om te kunnen afschoren. Een spanplafond is namelijk als een trommelvel, je moet de spanning kunnen opvangen”, legt Marc Zandvliet, directeur van PLAZA Totaal Afbouw, uit.
Samenwerking
Het was niet het enige advies dat het afbouwbedrijf uit Sassenheim gaf. Een aantal oplossingen kwamen in nauwe samenwerking met de architect tot stand, vertelt Zandvliet. “Zo hebben we voor de montage van de wanden en het plafond niet voor een standaard systeem gekozen. Hiermee was het namelijk niet mogelijk om de witte lijnen tussen de panelen netjes uit te voeren. In plaats daarvan hebben we een gecombineerd framewerk gemaakt waarop de panelen zijn gemonteerd. Een esthetisch prachtige oplossing, want hierdoor komt het mozaïekachtige effect van de verschillende kleuren optimaal tot zijn recht.”
Het totale systeem – het frame en de gebruikte schroeven – is met een speciaal corrosiesysteem behandeld. Dat is volgens Zandvliet een absolute must. “Sinds de ongelukken die zo’n twintig jaar geleden in zwembaden hebben plaatsgevonden als gevolg van doorgeroeste ophangsystemen, letten wij er streng op. Ik zit ook in de NEN-commissie voor zwembadplafonds en vanuit mijn expertise ben ik lid van het TIO, de commissie van NOA die zich bezighoudt met Techniek Innovatie en Ontwikkeling. Mijn afbouwbedrijf is met recht een zwembadspecialist te noemen, we hebben al circa vijftien zwembaden gemaakt. Ondanks onze ruime expertise vind ik het erg belangrijk dat ons werk ook getest wordt. Daarom is RBI Corrosion uit Hoofddorp tijdens het werk zo’n vier à vijf keer de ophangers en de schroeven komen testen. En niet voor niets, want er bleek één niet goedgekeurde rvs-schroef gebruikt te zijn. Je moet namelijk zekerheid hebben. In dit geval heeft de gemeente Zoetermeer ons advies aangenomen en voor de complete test betaald. Het project is als praktijkcase in de NEN-commissie besproken. Het is van groot belang dat alles goed op papier staat – de toegepaste producten, de testen, de oplossingen – daar moet je geen risico mee willen lopen”, zegt Zandvliet stellig.
Uitdagingen
Het afbouwbedrijf uit Sassenheim stond voor een aantal uitdagingen bij het project in Zoetermeer, aldus Zandvliet. “De hoogte was wel een dingetje. In de baden kon geen steiger worden opgebouwd, dat moest vrijoverspannend vanaf de kanten. Er is een soort treinbaan van staal gemaakt. Hier werd de steiger met drie, vier man over heen voortgetrokken. Daarnaast kon je vrijwel niet spreken over rechte lijnen, de plafonds liepen schuin, er was heel wat niveauverschil. We hebben veel maatwerk gemaakt. Alles moest stroken, alle lijnen moesten doorlopen. Onze projectleider Arjan Geerlings heeft de gehele maatvoering zelf uitgezet om het zo te krijgen.”
Volgens Zandvliet kun je absoluut niet spreken van een standaardproject. “Zulke projecten maak je puur op gevoel. Je kunt hier niet met een norm werken en vanuit die norm het hele project afwerken. Hier zit zo veel werk in, uitgevoerd door zo veel medewerkers. Als je alleen al het timmerwerk bekijkt, niet normaal. Maar het is echt gaaf werk, dat geeft een goed gevoel. We werken op eigen projecten zo veel mogelijk met vaste partners – een schildersbedrijf, een vloerenlegger, een tegelzetter – waarmee we in feite een afbouwaannemer zijn. We bieden een project compleet aan. Dat kan ook omdat we direct in het voortraject bij een project betrokken zijn. We hebben korte lijntjes met de architect en dat betaalt zich uiteindelijk uit met een goed resultaat. Ook de samenwerking met Knauf was erg goed. We moesten de panelen in de juiste kleuren op het project krijgen en Knauf heeft zich kosten nog moeite bespaard om het op tijd af te krijgen. Dan zie je dat korte lijnen met leveranciers en adviseurs op zulke projecten een pre is. Dit is een qua kleur een typisch PLAZA-zwembad geworden – ons logo heeft namelijk dezelfde kleuren – daar zijn we trots op!”
Bouwpartners
Opdrachtgever: Gemeente Zoetermeer, Zoetermeer
Architect: Huda Kalsbeek Gemeente Zoetermeer, Zoetermeer
Aannemer: Careson, Rotterdam
Fabrikant wanden: Knauf, Utrecht
Fabrikant plafonds: Knauf, Utrecht; Plameco, Zaltbommel; Rockfon, Roermond
Montage wanden en plafonds: PLAZA Totaal Afbouw, Sassenheim