De Well Building Standard is ontwikkeld door de International Well Building Institute (IWBI), waarbij wordt gekeken naar omgevingsfactoren die schadelijk kunnen zijn voor de gebouwgebruiker, zoals giftige stoffen, onvoldoende daglicht en weinig beweging. Binnen Well zijn tien categorieën in Well v2 en 7 in Well v1 oftewel concepts vastgesteld, waarmee gecontroleerd kan worden of een gebouw aan gezondheidseisen voldoet. Binnen de concepts vallen 100 features. Op basis van deze features kan een gebouw punten scoren, bijvoorbeeld voor lichtinval, akoestiek of temperatuur. De Well-standard is niet alleen een certificering voor een gebouw, maar zorgt ook voor de verbetering van het gebruik van de werkplek, die elke drie jaar wordt gecontroleerd voor een hercertificering.
Meer aandacht
Rockfon pleit ervoor dat Well meer bij de toeleverende bouwpartijen onder de aandacht komt. Georg Schöner is public affairs & sustainability manager bij Rockfon in Denemarken en hij is eveneens Well Accredited Professional (AP). Een AP heeft aantoonbaar inhoudelijke kennis met Well. Schöner legt uit dat de Well-certificering technische zaken voorschrijft zoals gezonde lucht, akoestiek en goede verlichting. “Hiermee kun je een werkplek inrichten die past bij de werkzaamheden van de medewerkers.” Schöner geeft aan dat geluid, akoestiek en lichtreflectie belangrijke onderdelen zijn, die kunnen bijdragen aan een gezonde werkplek in kantoren. Zaken waarop een architect direct invloed heeft als hij werkplekconcepten ontwikkelt. “Producten van Rockfon zijn uitstekend toe te passen binnen de Well-standard. We proberen de bouwsector ervan te overtuigen dat een kantoorpand veel meer is dan een gebouw waar werknemers een groot deel van de dag verblijven. Vaak wordt gezondheid en welbevinden meestal niet meegetaxeerd in de exploitatie, terwijl de bouwsector met een Well-standard gefundeerde, ‘evidence-based’ prestatie- eisen in handen heeft, om een gezonde en comfortabele werkomgeving te realiseren”, zegt Schöner.
Well in Nederland
De Well Building Standard is een prestatiegerichte methode om gebouwen te kunnen certificeren voor een gezonde en comfortabele werkomgeving. In Nederland worden de eerste kantoorgebouwprojecten opgeleverd die een Well Silver, Gold of Platinum-certificaat krijgen, de drie certificatieniveaus die een gebouw kan halen afhankelijk van het aantal gescoorde punten op de gezondheidseisen. Inmiddels worden ook pilots uitgevoerd voor appartementencomplexen, scholen en voor het transformeren van complexe stedelijke gebieden. Tim Beuker is Well AP, Well faculty en Well air & thermal comfort concept advisor bij adviesbureau BBA Binnenmilieu in Den Haag. Als AP adviseert en begeleidt hij stakeholders in de bouw, onder andere architecten en interieurarchitecten bij het interpreteren van de Well-eisen in hun ontwerp. Hij geeft aan dat Well nog lang niet vanzelfsprekend in een gebouwontwerp wordt meegenomen. Toch merkt hij op dat de vraag naar gezonde en comfortabele gebouwen toeneemt en dat sommige architectenbureaus doelbewust hun ontwerp langs de uitgangspunten van Well leggen. “Mensen vinden gezond zijn steeds belangrijker”, zegt Beuker. “Die tendens wordt door beleggers en opdrachtgevers vaker opgemerkt, waardoor zij specifieke eisen gaan stellen aan vastgoed.” Stenen en locatie bepalen straks niet meer alleen de prijs van een gebouw. Ook wordt belangrijk of je er gezond in kunt werken en wonen.
Honderd criteria
(Light) en thermisch en akoestisch comfort (Comfort), maar ook aan de waterkwaliteit (Water), voeding (Nourishment), beweging en activiteit (Fitness) en geestelijke gezondheid (Mind). Anders dan de Breeam-certificaten die vooral de duurzaamheid van een gebouw aangeven, bevat de WellBuilding Standard honderd criteria voor een gezonde werkomgeving van een gebouw. “Een gebouw met Well stimuleert gebruikers om meer te bewegen en gezonder te eten. Werknemers zijn tevredener, productiever en hebben een lager ziekteverzuim door een comfortabele en gezonde werkomgeving”, zegt Beuker.
EDGE Olympic in Amsterdam, ontworpen door Architekten Cie uit Amsterdam, heeft de hoogste score gehaald: Platinum. Dit multi tenant-gebouw uit 1990 is volledig getransformeerd. Het gebouw is geoptimaliseerd tot een duurzaam en geavanceerd kantoorgebouw dat hoge eisen stelt aan een gezonde werkomgeving. De twee opgetopte verdiepingen zijn volledig Cradle2Cradle en hebben een duurzame, lichtgewicht houtconstructie. “Well focust op de gebouwgebruiker”, legt Eric van Noord van Architekten Cie uit. De vrije hoogte van deze verdiepingen is drie meter. De kolommen en liggers van de houtconstructie zijn zichtbaar gebleven. De ruimten zijn transparant en lenen zich uitstekend voor open werkplekken. De nieuw buitengevel is volledig beglaasd, waardoor de diepe kantoorverdiepingen voldoende daglicht hebben. “Natuurlijk daglicht is een belangrijke factor voor het gebouw en scoort goed in Well”, zegt Van Noord. Op meerdere locaties zijn vides en atria toegepast. “Dat geldt ook voor de liftschachten die zijn vervangen door prominente, in het zicht vallende trappen met een soepele op- en aantrede, die werknemers uitnodigen om eerder de trap te nemen dan de lift. De trappen zijn hierdoor officieel Well-gecertificeerd.” Van Noord geeft aan dat Well forse eisen stelt aan een gebouw. “Het gebouw bevat overal sensoren in de plafonds met veel functies. Van een standaardfunctie waarmee het licht vanzelf aangaat, maar ook om CO2-gehaltes te meten. Slimme installaties zorgen voor de aanvoer van verse lucht en luchtbehandelingsinstallaties zijn voorzien van extra filters voor een optimaal binnenklimaat. Voor de akoestiek, het licht en luchttoevoer zijn plafondsystemen toegepast van klimaateilanden van 1,2m breed, waarmee wordt voldaan aan de eisen”, aldus Van Noord.
Meer weten hoe je inspirerende gebouwen met aandacht voor gezondheid en welzijn ontwerpt? Bekijk dan hier de Rockfon-webinar.